Protestantisme (Calvinisme) - De enige ware Kerk?
Inleiding
Het voorlaatste deel in deze serie over het Protestantisme (Calvinisme) ging over het sacrament van de kinderdoop. We zagen dat het feit, dat de Protestantse kerken sacramenten leren, laat zien dat ze nooit geheel losgekomen zijn van de Rooms-katholieke Kerk. Ja, Gods woord laat zien dat er verschillende dopen zijn, en ja, Gods woord laat zien dat het Avondmaal een gedachtenis is aan wat de Heere Jezus voor u en mij gedaan heeft. Maar het zijn geen sacramenten. Er is ook geen Bijbelse grond voor de kinderdoop. De Heere Jezus heeft die kinderdoop dan ook nooit ingesteld. Het is een uitvinding van zogenaamde “kerkvaders”. Het zou een vervanging zijn van de besnijdenis omdat de kerk Israël vervangen zou hebben. Maar dat staat nergens in de Bijbel geschreven. Als de kinderdoop niet zou bedriegen en dus zekerheid zou geven, dan zou elk kind, dat gedoopt is, behouden zijn. Maar als dan de uitverkiezing voorgehouden wordt, dan wordt er vaak gezegd dat de doop gegeven wordt, omdat de kerk “het oordeel der liefde toepast”, er vanuit gaand dat de Heere God eens de wedergeboorte zal gaan geven. Maar dat oordeel kan, zegt men zelf, fout zijn. En daarmee geeft de kinderdoop volgens de eigen leer dus helemaal geen zekerheid. Men bedenkt allerlei on-Bijbelse redenen om de onjuistheid van de Calvinistische leer te verbergen. En dat terwijl Gods woord juist wel zekerheid geeft voor het kind van God. Niet door de kinderdoop, niet door een handeling van de kerk, maar doordat iemand gelooft in het Volbrachte Werk van de Heere Jezus Christus.
De enige ware Kerk?
Doordat die kinderdoop u in de kerk zou voegen, en u dus toegang tot het eeuwige leven zou geven, maakt het dat het een sacrament is, dat het een initiatie is. U zou het moeten ondergaan om erbij te horen. Dat maakt dat het voor veel kerkmensen ook iets heel groots is, waardoor menig strijd ontstaat, wanneer iemand erachter komt dat de kinderdoop geen doop is, en alsnog daadwerkelijk een geloofsdoop wil ondergaan. Maar ook in menig familie woedt een strijd als er ouders zijn die hun kinderen niet laten dopen, omdat ze erachter gekomen zijn dat de Bijbel zegt dat iemand zich pas laat dopen wanneer men zelf tot geloof gekomen is.
En dat brengt ons bij het feit dat de Protestantse kerken, op grond van de geloofsbelijdenis, leren dat zij de enige ware Kerk zijn. Nu wordt daar binnen de Protestantse kerken verschillend over gedacht. Er wordt door sommigen wel beweerd dat het een “open zenuw” is, omdat zo’n opmerking ook wel wordt “verstaan als uiting van geestelijke hoogmoed” [1]. Toch zijn er die aangeven dat zij behoren “tot Zijn enige ware kerk” [2]. Ook wordt die “enige ware Kerk” weer enigszins verschillend gezien. Sommigen zien het meer als een pluriforme ware Kerk, waarbinnen diverse kerken meer of minder trouw zijn, anderen zien dat als een afwijking van de Nederlandse Geloofsbelijdenis, en zeggen dat dat moet worden verworpen, omdat er één ware Kerk is [3]. Hoe men er ook over denkt, het is onderdeel van de “Belijdenis des Geloofs”, en de leer wordt daar weldegelijk op gebaseerd. Maar de vraag is of de Protestantse kerk de enige ware Kerk is, en laten we de vraag breder stellen: is er op aarde een enige ware Kerk?
“Een enige katholieke of algemene Kerk”
Zo zegt de “Belijdenis des Geloofs” in Artikel 27 onder andere het volgende:
“Wij geloven en belijden een enige katholieke of algemene Kerk, dewelke is een heilige vergadering der ware Christ-gelovigen, (…) Deze Kerk is geweest van den beginne der wereld af, en zal zijn tot den einde toe; gelijk daaruit blijkt, dat Christus een eeuwig Koning is, Dewelke zonder onderdanen niet zijn kan. ...” [4].
Dat men belijdt een “enige katholieke of algemene Kerk” te zijn, heeft te maken met de oorsprong van de Protestanten. Zij zijn een afsplitsing van Rome. De Kerk van Rome was niet te hervormen, omdat zij het woord van God onderdrukte en de christenen vervolgde, en daarom, zegt men, werd de ene katholieke kerk voortgezet zonder Rome, wat voor sommige Protestanten (uit de PKN in dit geval) weer een reden is om te spreken over heimwee naar Rome! [5]. Maar maakt dat de Protestanten de ene ware Kerk?
Wanneer ontstond de Gemeente van de Heere Jezus?
Artikel 27 zegt dat de kerk er van het begin van de wereld af is geweest. Nu wordt bijvoorbeeld Israël in het Oude Testament wel een gemeente genoemd. Maar zij was niet de Gemeente van de Heere Jezus Christus. Zij was als volk een gemeente, omdat zij door de Heere apart gezet was van de volken (Num. 20 : 4, 6; Deut. 7 : 6). De Gemeente van Jezus Christus ontstond volgens Gods woord bij het kruis van Golgotha. In Ef. 2 : 14 – 16 lezen we: “Want Hij is onze Vrede, Die deze beiden één gemaakt heeft, en den middelmuur des afscheidsels gebroken hebbende, Heeft Hij de vijandschap in Zijn vlees tenietgemaakt, namelijk de wet der geboden in inzettingen bestaande; opdat Hij die twee in Zichzelven tot één nieuwen mens zou scheppen, vrede makende, En opdat Hij die beiden met God in één lichaam zou verzoenen door het kruis, de vijandschap aan hetzelve gedood hebbende”. Het ene lichaam van de Heere, en dan laten we voor nu even in het midden wat dat precies is, ontstond bij het kruis, en was er dus niet vanaf het begin van de wereld. In het deel over de kinderdoop zagen we ook dat de Gemeente Israël niet vervangen heeft. Blijkbaar hanteren de Protestantse kerken geen Bijbelse definitie van de Gemeente.
Is er geen behoud buiten de “Kerk”?
Daarnaast belijdt men dat de lokale of plaatselijke gemeenten, die afzonderlijk ware kerken zouden zijn, samen het lichaam van Christus op aarde zijn. Zo is in een rapport het volgende te lezen, ook gebaseerd op de belijdenisgeschriften:
“De kerk – die naar haar wezen zichtbaar is – wordt bij haar eenheid bewaard doordat allen in het lichaam van Christus zich onderwerpen aan haar onderricht en tucht om ‘de hals te buigen onder het juk van Jezus Christus en de broeders te dienen in de opbouw van hun geloof...’ (NGB art. 28). (…) Ons hele belijden aangaande de kerk heeft betrekking op de zichtbare kerk” [6].
En volgens de “Belijdenis des Geloofs” wordt daar ook het behoud aan ontleend, of op gebaseerd. Artikel 28, of “Dat een iegelijk schuldig is zich bij de kerk te voegen” zegt daarover:
“Wij geloven, aangezien deze heilige vergadering is een verzameling dergenen, die zalig worden, en dat buiten haar geen zaligheid is, dat niemand, van wat staat of kwaliteit hij zij, zich behoort op zichzelf te houden, om op zijn eigen persoon te staan; maar dat zij allen schuldig zijn, zichzelf daarbij te voegen en daarmede te verenigen; onderhoudende de enigheid der Kerk, …” [7].
Buiten de heilige vergadering van de Kerk zou er dus geen behoud zijn… Dit sluit volledig aan bij het feit dat men de doop een sacrament noemt, wat dus eigenlijk een initiatie is, waardoor u erbij zou gaan horen, wat u nodig zou hebben om deel te krijgen aan het eeuwige leven… Dat blijkt ook uit wat Artikel 29, of “Van het onderscheid en de merktekenen der ware en valse kerk”, over de “ware Kerk” zegt:
“De merktekenen, om de ware Kerk te kennen, zijn deze: zo de Kerk de reine predikatie des evangelies oefent; indien zij gebruikt de reine bediening der sacramenten, gelijk ze Christus ingesteld heeft; zo de kerkelijke tucht gebruikt wordt, om de zonden te straffen. Kortelijk, zo men zich aanstelt naar het zuivere Woord Gods, (...). Hierdoor kan men zekerlijk de ware Kerk kennen, en het komt niemand toe, zich daarvan te scheiden” [8].
Waar bestaat het lichaam van de Heere Jezus uit?
Maar zijn lokale gemeenten wel het lichaam van de Heere Jezus? Het is waar dat gelovigen de opdracht hebben om samen te komen (Hebr. 10 : 25), en dat, daar waar gelovigen zich verzamelen, de Heere spreekt over een gemeente (Hand. 14 : 27; 1 Thess. 1 : 1; 1 Kor. 4 : 17). Maar in dat geval is er sprake van bijvoorbeeld “de gemeente der Thessalonicenzen”. We spreken dan wel van een lokale of plaatselijke gemeente. Echter in deze gemeentes kunnen ook ongelovigen komen, of mensen die zeggen gelovig te zijn, maar eigenlijk gewoon meelopen, en dus ook ongelovig zijn. Nergens in de Bijbel wordt zo’n lokale gemeente de “enige ware gemeente” genoemd. Sterker nog Openb. 2 en 3 laat juist zien hoe in die lokale gemeenten bijvoorbeeld afval van geloof optreedt. En toch spreekt Ef. 4 : 4 en 5 over: “Eén lichaam is het en één Geest, gelijkerwijs gij ook geroepen zijt tot één hoop uwer roeping; Eén Heere, één geloof, één doop”. Wanneer hier sprake is van één doop, dan is dat niet de kinderdoop, zelfs niet de geloofsdoop. Nee, hier worden “één lichaam” en “één Geest” bij elkaar genoemd. En dat is niet voor niets, omdat de Schrift laat zien dat er een geestelijke doop is. Wanneer u tot geloof komt in de Heere Jezus Christus wordt u door de Heilige Geest ingedoopt in het lichaam van Christus. Dat is het moment waarop u wederom geboren wordt. 1 Kor. 12 : 13 zegt daarover: “Want ook wij allen zijn door één Geest tot één lichaam gedoopt, hetzij Joden, hetzij Grieken, hetzij dienstknechten, hetzij vrijen; en wij zijn allen tot één Geest gedrenkt” (zie ook Ef. 1 : 13, 14; 2 Kor. 5 : 17). Dat heeft dus niets met een doop door water te maken. Ook heeft het niets te maken met een uzelf “daarbij voegen” (artikel 28 NGB). Het is namelijk iets wat de Heere Zelf doet. Het lichaam van de Heere Jezus bestaat niet uit alle zogenaamde “ware kerken”. Maar het lichaam van de Heere Jezus bestaat uit iedereen die werkelijk gelooft dat de Heere Jezus voor hem of haar gestorven en opgestaan is. Die personen zijn wederom geboren. En die personen zijn door de Heilige Geest ingedoopt in het lichaam van de Heere Jezus. In dat lichaam van de Heere Jezus zijn dus geen ongelovigen. En daar zijn dan ook geen naam-gelovigen of schijn-gelovigen in. U bent daar alleen in, wanneer u uit genade en door het geloof een kind van God geworden bent (Ef. 2 : 8, 9). Ondanks dat er veel dwaalleer op aarde is, zitten er in veel kerken mensen, die, ondanks de eventuele dwaalleer, toch in het Volbrachte Werk van de Heere Jezus geloven en daarop vertrouwen. Dat betekent dat de ware Gemeente niet in één lokale of plaatselijke gemeente te vinden is, ook niet in een samenvoeging van diverse plaatselijke of lokale gemeenten in kerkverbanden o.i.d., maar die ware Gemeente gaat door vele gemeenten heen.
Wat doet de leer van de “ware Kerk” met het behoud van mensen?
Blijkbaar hebben de Protestantse kerken een andere visie op het lichaam van de Heere Jezus, dan de Heere Zelf. En het trieste daarvan is dat ze dus ook een andere visie op behoud heeft. Zij zeggen dat wanneer u behouden wilt worden, u zich moet laten dopen. Dat is volgens hen om in het lichaam van de Heere te komen, wat de "Kerk" zou zijn, waarbuiten geen behoud zou zijn. Maar of de Heere u uitgekozen heeft, weet u volgens hen nooit zeker. Want er zou beperkte verzoening zijn, en u zou de Heere door uw totale verdorvenheid zelf niet kunnen aannemen, want Hij zou u moeten trekken. Dus u kunt gedoopt zijn en wekelijks in de kerk zitten, zelf ook uw Bijbellezen en bidden, maar volgens de leer alsnog verloren gaan, omdat u nu eenmaal niet uitverkoren was.
Dat maakt dat sommigen weldegelijk geloven wat de Schrift zegt, namelijk dat de Heere Jezus voor hun zonden gestorven en opgestaan is, en ondanks dat twijfelen zij... Terwijl zij weldegelijk behouden zijn. Want de Schrift zegt met Rom. 10 : 9: “Namelijk, indien gij met uw mond zult belijden den Heere Jezus, en met uw hart geloven dat Hem God uit de doden opgewekt heeft, zo zult gij zalig worden”. Maar zij gaan altijd gebukt onder het juk van een kerk, die hen de zekerheid in het geloof afgenomen heeft. En dat is triest.
Anderen daarentegen durven niet te geloven, omdat ze geleerd is dat ze de Heere niet kunnen aannemen. Zij proberen soms vertrouwen en troost te putten uit hetgeen de kerk hen aanbiedt in bijvoorbeeld de kinderdoop. Maar dergelijke handelingen kunnen niet redden. De kinderdoop is niet eens door de Heere ingesteld. Alleen een persoonlijk geloof in het Volbrachte werk van de Heere Jezus redt. Dat betekent dat zij verloren zijn. En dat is natuurlijk helemaal triest.
Het Protestantisme maakt dat u of altijd in grote onzekerheid blijft, of nooit tot een reddend geloof komt. De Heere Jezus zei in Matth. 23 : 13 het volgende tegen de Schriftgeleerden van Zijn dagen: “Maar wee u, gij schriftgeleerden en farizeeën, gij geveinsden; want gij sluit het Koninkrijk der hemelen voor de mensen, overmits gij daar niet ingaat en degenen die ingaan zouden, niet laat ingaan”.
En dat terwijl Gods woord zekerheid wil geven...
En dat terwijl de Heere in Ef. 1 : 13 en 14 zegt dat wanneer u het woord der waarheid, het Evangelie der zaligheid, gehoord hebt en het gelooft, dat u verzegeld wordt met de Heilige Geest. Dan hebt u de verlossing verkegen, zegt Gods woord. Dan bent u dus gered. Dan bent u door de Heilige Geest in het lichaam van de Heere Jezus gedoopt. Daardoor bent u wederom geboren. En dat mag u dan zeker weten. 1 Joh. 5 : 13 zegt: “Deze dingen heb ik u geschreven, die gelooft in den Naam van den Zone Gods; opdat gij weet dat gij het eeuwige leven hebt, en opdat gij gelooft in den Naam des Zoons van God”. Zo sprak Paulus erover dat hij verzekerd was (2 Tim. 1 : 12).
Vertrouw niet op de kerk, maar vertrouw op de Heere Jezus Christus!
Dus mocht u deze boodschap als Protestant, als Calvinist, lezen, laat u niet weerhouden van de zekerheid des geloofs, die de Heere u aanbiedt door het geloof in Zijn Volbrachte Werk. Wanneer u gelooft in het feit dat de Heere Jezus voor uw zonden gestorven en opgestaan is, en Hem dat belijdt, dan bent u behouden. Neem dat getuigenis van de Schrift tot rust voor uw ziel aan. Vertrouw niet op de kerk, maar vertrouw op de Heere Jezus!
Maar wanneer u zich tot nu toe hebt laten weerhouden om de Heere Jezus als uw persoonlijke Verlosser aan te nemen, doet u dat dan nu! Belijdt Hem dat u weet dat u een zondaar bent, maar ook dat u gelooft dat Hij voor uw zonden gestorven en opgestaan is. Belijdt Hem, dat u Zijn redding aanneemt. En dan mag u Hem direct danken dat Hij u op dat moment gered heeft. Dan bent u verlost, dan bent u een kind van God. Dat geeft rust voor uw ziel.
[1] “Afscheiden mag alleen van een valse kerk”, Reformatorisch Dagblad, 17-01-2008.
[2] “Waarom bezwaar maken tegen ‘pluriformiteit van de kerk’?” Jelte Numan, Bouwen en Bewaren, 29-7-2023, bron: https://www.bouwen-en-bewaren.nl/2023/09/05/waarom-bezwaar-maken-tegen-pluriformiteit-van-de-kerk/.
[3] “Waarom bezwaar maken tegen ‘pluriformiteit van de kerk’?” Jelte Numan, Bouwen en Bewaren, 29-7-2023, bron: https://www.bouwen-en-bewaren.nl/2023/09/05/waarom-bezwaar-maken-tegen-pluriformiteit-van-de-kerk/.
[4] Bron: https://www.nederlandse-geloofsbelijdenis.nl/artikel-27.
[5] “Afscheiden mag alleen van een valse kerk”, Reformatorisch Dagblad, 17-01-2008.
[6] “Samenvatting rapport ‘kerk-zijn’ - Christelijk Gereformeerd Beraad”, Redactie CG Beraad, 21-09-2022, bron: https://www.cgberaad.nl/samenvatting-rapport-kerk-zijn/.
[7] Bron: https://www.nederlandse-geloofsbelijdenis.nl/artikel-28.
[8] Bron: https://www.nederlandse-geloofsbelijdenis.nl/artikel-29.